Συν Τοις Άλλοις

37 Συνεντεύξεις του Οδυσσέα Ελύτη (1942 – 1992) και ένα ηχητικό ντοκουμέντο από τη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1979, στο ξενοδοχείο “Μεγάλη Βρεταννία” με αφορμή την αναγγελία για τη βράβευση του Οδυσσέα Ελύτη με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. “[…] αναρωτιέται κανείς: για τι παλεύουμε νύχτα μέρα κλεισμένοι στα εργαστήριά μας; Παλεύουμε για ένα τίποτε, που ωστόσο είναι το παν. Είναι οι δημοκρατικοί θεσμοί, που όλα δείχνουν ότι δεν θ’ αντέξουν για πολύ. Είναι η ποιότητα, που γι’ αυτή δεν δίνει κανείς πεντάρα. Είναι η οντότητα του ατόμου, που βαίνει προς την ολική της έκλειψη. Είναι η ανεξαρτησία των μικρών λαών, που έχει καταντήσει ήδη ένα γράμμα νεκρό. Είναι η αμάθεια και το σκότος. Ότι οι λεγόμενοι “πραχτικοί άνθρωποι” – κατά πλειονότητα, οι σημερινοί αστοί – μας κοροϊδεύουν· είναι χαρακτηριστικό. Εκείνοι βλέπουν το τίποτε. Εμείς το παν. Που βρίσκεται η αλήθεια, θα φανεί μια μέρα, όταν δεν θα ‘μαστε πια εδώ. Θα είναι, όμως, εάν αξίζει, το έργο κάποιου απ’ όλους εμάς. Και αυτό θα σώσει την τιμή όλων μας – και της εποχής μας.” Οδυσσέας Ελύτης Περιέχονται οι συνεντεύξεις: Εισαγωγικό σημείωμα Οι συνεντεύξεις 1942 – 1992 – Φάνης Κλεάνθης, “Μπουκέτο”, 1942· “Αιολικά Γράμματα”, 1973: “Η λυρική δημιουργία είναι ένα απροσδιόριστο μαρτύριο” – Τεύκρος Ανθίας, “Ο Ταχυδρόμος”. 1951: “Τα νέα ρεύματα στην ποίησή μας” – Ανωνύμου, “Η Βραδυνή”, 1953: “Η τέχνη, η μόνη που απόμεινε να διασώσει την αφιλοκέρδεια” – Ανωνύμου, “Ελεύθερος Λόγος”, 1953: “Τι έδωσε ο χρόνος που πέρασε;” – Ρένος Ηρ. Αποστολίδης, “Ελευθερία”, 1958: “Τι φταίει για την κακοδαιμονία της ελληνικής ζωής;” – Ανωνύμου, “Ο Ταχυδρόμος”, 1961: “Πώς γράφουν;” – Ανωνύμου, “Εικόνες” 1961: “Οδυσσέας Ελύτης: ένας ποιητής δεμένος με τις ελληνικές θάλασσες και τους ρυθμούς της εποχής μας” – Γιώργος Πηλιχός, “Ο Ταχυδρόμος”, 1961: “Ένας ποιητής ατενίζει την Αμερική” – Ανωνύμου, “Το Βήμα”, 1965: “30 χρόνια Ελύτης” – Ανδριάνα Φερεντίνου, “Ο έφηβος”, 1968: “Ιδανικό μου κοινό είναι οι νέοι” – Λεωνίδας Ζενάκος, “Το Βήμα”, 1972: “Η επιστροφή του Οδυσσέα Ελύτη” – Γιώργος Κ. Πηλιχός, “Τα Νέα”, 1973: “Όπου δεν ακούγεται αηδόνι, ακούγεται κοκτέιλ Μολότωφ” – Ivar Ivask, “Books Abroad”, 1975: “Αναλογίες φωτός” – Σούλα Αλεξανδροπούλου, “Η Καθημερινή”, 1975: “Οδυσσέας Ελύτης, ο Έλληνας “με ανοιχτά χαρτιά” – Βασίλης Αλεξάκης, “Le Monde”, 1976: “Εκφράζομαι αποκλειστικά μέσω της νεοελληνικής πραγματικότητας” – Γιώργος Κ. Πηλιχός, “Τα Νέα”, 1976: “Καινούργια βαρβαρότητα απειλεί να μας κουκουλώσει!” – Σούλα Αλεξανδροπούλου, “Η Καθημερινή”, 1977: “Ο Οδυσσέας Ελύτης αρνήθηκε πρόσφατα να γίνει Ακαδημαϊκός” – Τάκης Μενδράκος, “Επίκαιρα”, 1977: “Το υπερβατικό στοιχείο στον Παπαδιαμάντη” – Ματθαίος Μουντές, “Γυναίκα”, 1977: “Σώζει η επιστροφή στις πηγές… Ο Ελύτης για τον Παπαδιαμάντη” – Γιάννης Φλέσσας, “Το Βήμα της Κυριακής”, 1978: “Έχω δικαίωμα σαν Έλληνας ν’ ανησυχώ για την ταυτότητά μου” – Μηνάς Νικηφοράκης, εφ. “Αλλαγή”, Ηράκλειο Κρήτης, 1979: “Ο Οδυσσέας Ελύτης μιλά για το Ηράκλειο” – Olivier Germain – Thomas, “Le Monde”, 1979: “Βρήκα το δρόμο μου με το ελληνικό φως” – Βάιος Παγκουρέλης, “Το Βήμα”, 1979: “Τα θεμέλιά μου στα βουνά και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους” – Βεατρίκη Σπηλιάδη, “Η Καθημερινή”, 1979: “Όλα ήταν δύσκολα, χρειάστηκε πείσμα για να μη λυγίσω” – Μαρία Δωρίτη, εφ. “Ο Φιλελεύθερος”, Λευκωσία, 1979: “Ελύτης: ο ποιητής της Ελλάδας” – Γιώργος Πηλιχός, “Τα Νέα”, 1979: “Αν δεν μιλούσα ελληνικά, δεν θα είχα γίνει ποιητής” – Victoria Fernandez, “Granada”, 1980: “Ένα Νόμπελ ανάμεσα στον πόλεμο, στην επανάσταση, στην ελευθερία και στη φύση” – Κίτσα Μπόνζου, “Μεσημβρινή”, 1980: “Έναν χρόνο μετά το Νόμπελ” – Αντώνης Φωστιέρης και Θανάσης Νιάρχος, “Η λέξη”, 1981: “Πλησιάζοντας κατά προσέγγιση το ιδανικό” – Γιώργος Γεμενάκης, “Τα Νέα”, 1981: “Μετά την Αγγλία… πίσω στα χειρόγραφά μου” – Γιώργος Πηλιχός, “Τα Νέα”, 1982: “Η μοίρα μας βρίσκεται στα χέρια μας!” – Δημήτρης Άναλις, “Reperes”, 1983: “Η υπέρβαση και η γεωμέτρηση” – Αντώνης Φωστιέρης και Θανάσης Νιάρχος, “Η λέξη”, 1983: “Για μια Σαπφώ καινούργια” – Νίκος Δήμου, “Το Βήμα”, 1985: “Ο πειρασμός της ανάλυσης και η δολοφονία της φαντασίας” – Μικέλα Χαρτουλάρη, “Τα Νέα”, 1988: “Η Ελλάδα η δική μου δεν είναι η τρέχουσα” – Μικέλα Χαρτουλάρη, “Τα Νέα”, 1990: “Αγωνίζομαι με όπλα την ομορφιά και την αθωότητα” – Ιουλίτα Ηλιοπούλου, “Αντί”, 1992: “Ποιητές και ζωγράφοι στη μεταπολεμική Γαλλία” Σημείωμα του επιμελητή Ευρετήριο κύριων ονομάτων και τίτλων