Το ημερολόγιο του Λονδίνου

“Το ημερολόγιο του Λονδίνου: σημειώσεις από την εποχή της Δικτατορίας”, είναι προσωπικό χρονικό της δραματικής εποχής που έζησαν μια χούφτα άνθρωποι μακριά από τον τόπο τους, σε μια συναρπαστική αλλά σκληρή και γκρίζα μεγαλούπολη, όπως ήταν η βρετανική πρωτεύουσα των δεκαετιών ’60 και ’70. Στις σελίδες του καταγράφεται η δύσκολη καθημερινότητα, οι πολιτικοί αγώνες, τα νέα από την πατρίδα όπως έφταναν μεγεθυσμένα κάποτε κι άλλοτε λιγότερο ζοφερά απ’ όσο στην πραγματικότητα ήταν, όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα που είχε μπει για τα καλά στο γύψο. Αναφέρεται για πρώτη φορά η ιστορία του μικρού αντιδικτατορικού περιοδικού “Greek Report” που εξέδιδε στο Λονδίνο ο Τάκης Λαμπρίας. Από το γραφείο του, κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό της Βικτόρια, περνούσαν πολιτικοί, δημοσιογράφοι, επισκέπτες που άφηναν κάτω τη Ρόλλς Ρόυς και τον οδηγό τους, ρακένδυτοι φυγάδες, αξιωματικοί του Ναυτικού που είχαν πέσει στη θάλασσα για να γλιτώσουν από τη χούντα και ζητούσαν άσυλο σε ξένους τόπους. Πολλές φορές, το τηλέφωνο αυτού του γραφείου ήταν κατειλημμένο ως τα μεσάνυχτα και ως τα ξημερώματα ακόμα. Ο λογαριασμός του πληρωνόταν δύσκολα κάθε μήνα. Αλλά ήταν πολύτιμο μέσο πληροφόρησης για τις προσπάθειες των «εμιγκρέδων» να επηρεάσουν τους ισχυρούς της γης, ή ειδοποιούσε για φυλακίσεις και διωγμούς που συνέβαιναν στην Ελλάδα… Υπάρχουν όμως και οι γοητευτικές πλευρές της ζωής στο εξωτερικό. Αναφέρονται οι δυνατότητες, ο καλλιτεχνικός πλούτος και η ομορφιά που προσφέρουν οι παλαιές, μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Η μαγεία απ’ τις ανθισμένες δενδροστοιχίες του Παρισιού, το υπερθέαμα από τα κόκκινα φύλλα του Χάυντ Πάρκ…. Οι σημειώσεις αρχίζουν τον Νοέμβριο του 1968 και φτάνουν ως το Μάιο του 1974. Χωρίς ωραιοποιήσεις και αυτολογοκρισία, καταγράφονται αποκαλυπτικά περιστατικά, συγκινητικές στιγμές, λόγια και συμπεριφορές Ελλήνων και ξένων που έπαιξαν εκείνο το διάστημα κάποιο ρόλο. Ήταν ο καιρός που οι πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής του παρελθόντος είχαν γίνει πολύ κοντινοί και προσφέρονταν για παρατήρηση. Ο Καραμανλής ήταν ένας μοναχικός αυτοεξόριστος που, ανά πάσα στιγμή, μπορούσε να πει πόσα χρόνια, μήνες και μέρες λείπει από την Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος αναπολούσε τα παιδικά του χρόνια στον κήπο του Παλατιού. Οι πολιτικοί διηγούνταν τα λάθη και τις αναμνήσεις τους κι έκαναν ολονύχτια αυτοκριτική στα μπαρ του Παρισιού και στα έρημα σαλόνια των ξενοδοχείων του Στρασβούργου, όπου πάσχιζαν να επηρεάσουν επιτροπές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να πείσουν τους ξένους για τη φασιστική ιδεολογία του καθεστώτος που είχε υποδουλώσει τη χώρα τους. Οι “ήρωες” είχαν αποδειχτεί λιγότερο ήρωες. Οι “καλοί” και οι “κακοί” της πρόσφατης ελληνικής πολιτικής ιστορίας είχαν δείξει το ανθρώπινο πρόσωπό τους. Είχαν κατανοήσει αλλήλους, είχαν συνεργαστεί και μπορεί κανείς να πει ότι τότε γεννήθηκε το πνεύμα της εθνικής συμφιλίωσης.